Τούτη εποχή / του εμφύλιου σπαραγμού
δεν είναι εποχή για ποίηση /και άλλα παρόμοια:
σαν πάει κάτι να γραφή /είναι ως να γραφόταν
από την άλλη μεριά / αγγελτηρίων θανάτου
γι' αυτό και τα ποιήματά μου
είν' τόσο πικραμένα
(και πότε — άλλοτε — δεν ήταν)
κι είναι — προ πάντων —
και τόσο λίγα.
Ν. Εγγονόπουλος "ΕΛΕΥΣΙΣ", 1948
δεν είναι εποχή για ποίηση /και άλλα παρόμοια:
σαν πάει κάτι να γραφή /είναι ως να γραφόταν
από την άλλη μεριά / αγγελτηρίων θανάτου
γι' αυτό και τα ποιήματά μου
είν' τόσο πικραμένα
(και πότε — άλλοτε — δεν ήταν)
κι είναι — προ πάντων —
και τόσο λίγα.
Ν. Εγγονόπουλος "ΕΛΕΥΣΙΣ", 1948
"Α, δεν μ' αρέσει το πολύστιχον αυτό,
εκφράσεις τοιούτου είδους
μοιάζουν κάπως σαν λιποψυχίες
ίσα ίσα τώρα περιμένω κι απαιτώ
να σηκωθούν οι ποιητές
να γράψουν ποιήματα φλεγόμενα
να μπουν οι στίχοι τους στα οδοφράγματα
να βάλουν στο έργο τους όλη τη δύναμή τους"
έτσι είπε και το δάχτυλο κουνούσε
και χίλιες σκέψεις μου περνούσαν απ' το νου
"καλά τα λέει" σκεφτόμουνα
κι ύστερα "μπα, ανοησίες"
κι αμέσως πάλι "έχει δίκιο το παιδί"
μα όλα αυτά είχανε λίγη σημασία
γιατί εν τέλει όποιο κι αν είναι το σωστό
πώς να γράψει κανείς αυτές τις ώρες
χωρίς να φρακάρει
το πληκτρολόγιο
απ' το χώμα
πώς να γράψει κανείς
έστω και δυο γραμμές
με την πέτρα στο χέρι
21 σχόλια:
αγαπητέ αιμόφιλε, έχω αρχίσει και απογοητεύομαι και κανένας δεν μπορεί να μου το αλλάξει αυτό. Κάθε μέρα θα είναι ίδια για όλους τους παρατηρητές της ζωής. Νέες ηλικίες και νέα μυαλά πάντα έφερναν την αλλαγή. Αλλά σήμερα θέλει πολύ κόπο να επιβιώνεις στο "όριο της φτώχιας". Και πάντα στο όριο θα είμαστε γιατί εκεί είναι όλοι ευτυχισμένοι. Όσο μπορεί ο αστός να βρίσκεται μπροστά στο play station, εσύ κι εγώ και όλοι μας θα είμαστε οι "κακοί". Πάλι πρωτοσέλιδα θα είμαστε και πρώτο νέο στις ειδήσεις. Ακόμα και να γίνουν τρέντυ τα πρώτυπά μας (μήπως έχουν γίνει ήδη..;) πάλι λίγοι θα είναι ειλικρινείς αγωνιστές. Ειλικρινείς με τον εαυτό τους περισσότερο. Πιο εύκολο είναι να πληρώνει ο μπαμπάς δημότης Πανοράματος το νοίκι (προσπαθώντας να ξεχρεώσει τις τύψεις του διαζύγιου) και εσύ να πετάς πέτρες, παρά να σηκώσεις κεφάλι τόσο στο αφεντικό όσο και από την τηλεόραση.
Κάνε κάτι, δεν είμαι καλά...
πέτρα - ξεπέτρα πάντως το ποιηματάκι το σκάρωσες (!) Εγώ είμαι με τον Εγγονόπουλο αιμόφιλε δεν είναι καιρός για ποιήματα ούτε απλά ούτε στρατευμένα ούτε τίποτε. Θα έρθει ο καιρός για την ποίηση. Τώρα μόνο οργή και τίποτε άλλο. Σε φιλώ και φεύγω για την πορεία.
Προχωραμε ολοι μαζι, σ' ολες τις πολεις, με μια συγκινηση σφιγμενη στο δεξι μου χερι που ακομα ποναει.
Ή θα αλλαξουν τωρα ή θα αλλαξουμε εμεις.
"Ο δούλος που δραπετευσε
ελεγε προσευχές στους φιλήσυχους πολιτες γονατίζοντας σε λιγδωμένα προσκεφαλα.
Έγω δεν ήλπιζα πως μπορεί να σωθεί.
Οι χωροφύλακες έχουν γερή όραση - δε διαλύονται με αυταπάτες καιψυχοσάββατα.
Τώρα αυτός που επέμενε να ρωτάει φαινεται θα'ταν αποφασισμένος για θάνατο ή θα΄ταν κρυφός κατάσκοπος που δε φοβάται.
...Αν άξαφνα σας γεννηθεί το ερώτημα πως τα κατάφερε αυτός ο θνητός μέσα σ'αυτο το βαρύγδουπο διαπασών των ύμνων
να δραπετεύσει με αληθινό λαμπερό ήλιο, με αληθινές εξαρτήσεις του βίου-αν δεν μπορείτε να καταλάβετε τι τον οδήγησε σ'αυτο το τελευταίο διάβημα, που βρήκε την έξοδο αφού γύρω ήταν μπετόν
αφού γύρω τραγούδαγε η φοιτήτρια ένα τραγούδι ιστορικό παλιών ηρώων τότε
δε θα'χετε δει κάτι μικρές κρυφές πόρτες όμως ολοφάνερες στα μάτια των ειδικών
δε θα'χετε δει το ραγισμένο τοίχο όπου βλασταίνουν κάτι φυτά πάνω σ'ασβέστη κίτρινο απ'την πολυκαιρία.
Το ζήτημα πια έχει τεθεί:
Ή θα εξακολουθούμε να γονατίζουμε όπως αυτός ο δραπέτης
ή θα σηκώσουμε άλλον πύργο ατιθασο απέναντί τους."
Μιχάλης Κατσαρός
Συγγνώμη αν καταχράστηκα το "χώρο"μου, αλλά αυτές τις μέρες όλα είναι έξω από αυτό που μέχρι τώρα αισθανόμουν ότι μπορώ να διεκδικήσω..στην οργή, στη συγκίνηση,στην αλληλεγγύη,στη διαφωνία ακόμα καιμε ανθρώπους που συμπορεύεσαι σε τόσα άλλα.
δεν ξέρω αν γράφεις "αλλιώτικα" ποίση στο δρόμο, πάντως εγώ σήμερα τη διαβάζω αλλιώτικα..
ΜΕ ΤΟ ΑΝΑΚΑΤΕΜΑ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΒΑΦΗ ΤΟ ΕΣΩΣΕΣ, ΓΙΑΤΙ ΠΗΓΑΙΝΕ ΝΑ ΣΟΥ ΒΓΕΙ ΠΟΛΥ ΑΝΑΡΧΟ-ΡΕΑΛΙΣΤΟ-ΚΑΠΩΣ ΚΑΙ ΘΑ ΞΕΝΕΡΩΝΑΜΕ ΦΡΙΧΤΑ. ΜΠΡΑΒΟ ΣΟΥ ΠΑΝΤΩΣ, ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ, ΤΟ ΕΠΙΑΣΕΣ.
Δώσε ρε φίλε!
Απογοήτευση,
Λύπη,
Ανησυχία,
Καταστροφή...
...ας καεί το σύμπαν, αφού δεν γίνεται αλλιώς,
Καλά Χριστούγεννα!
Καλά τους Χριστούγεννα!
με το άλλο χέρι.
δ
ποιος τα χέζει τα "πρώτυπά μας" (sick to death!)
πόσα χρόνια μπορεί να κάνει κάποιος το χουλιγκάνο, με τη δικαιολογημένη του οργή;
μετά βαριέται, και του πέφτει η πέτρα από το χέρι...
άλλοι, νεότεροι, θα συνεχίσουν το έργο της εκτόνωσης
της εκσπερμάτωσης τόνων μολότωφ σε τράπεζες, ατμ και καταστήματα.
κρίμα την οργή, με τόσες πέτρες
θα γκρεμίζαμε, το δίχως άλλο,
τη βουλή, τη γαδά και τον άρειο πάγο...
να μπουν οι στίχοι τους στα οδοφράγματα,
μάλλον το αντίθετο συμβαίνει...
Κι όλα αυτά παρακολουθώντας την ευθεία ή τεθλασμένη πορεία μιας σφαίρας εδώ και χρόνια...
ki omws olh mera me rimes milame.h poihsh tou dromou.
Πολλοί θάνατοι τα τελευταία χρόνια από υπηρεσιακά περίστροφα. Και αν λογαριάσουμε κι αυτούς που εμμέσως από αυτά φύγαν, θα κλάψει κι άλλο η μνήμη μας. Τώρα κάτι διαφορετικό έγινε. Στη θέση του Αλέξη θα μπορούσε να είναι ο καθένας πραγματικά. Θα μπορούσε να είναι το παιδί του καθένα, υπουργού ή ζητιάνου. Ετσι μπήκε σε κάθε καρδιά.
Μόνο οι ρίμες που καταφέρνουν να μπούν στη καρδιά μας λοιπόν είναι κοντά. Κι αν θα είναι ή θα γεννηθούν στα οδοφράγματα, σημαντικό δεν είναι. Θα είμαστε εμείς εκεί να τις κουβαλάμε μαζί με τα κοτρόνια (ούφ)
Αιμόφιλε, αν το ζητούμενο της κάθε επανάστασης είναι να αλλάξει τον κόσμο μας προς το καλύτερο... Εσύ έχεις ήδη ξεκινήσει να το πετυχαίνεις, όποτε μοιράζεσαι μαζί μας τα κείμενα και τις σκέψεις σου.
Τέτοιες πέτρες να έπεφταν πιο συχνά στα κεφάλια όλων μας.
ΙΛΙΓΓΟΣ.
Μ ΑΝΕΒΑΣΕΣ
ΣΤΟ ΩΧΧΧ
ΚΑΙ Μ ΑΦΗΣΕΣ ΜΟΝΗ.
ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Η ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΤΩΣΗ
ΣΤΟΝ ΙΣΘΜΟ.
με το 'να χερι όλα
και πού χρόνος
μες στων στρατιωτών τες τάξεις,
τον σωρό
κι ας μην αγαπάς
τους στρατιώτες
και θα 'ρθει η ώρα μετά
θα 'χουμε χρόνο
και θα κάτσουμε
να τα πούμε
να δούμε
πού πήγε
η πέτρα
μόνο έτσι
έτσι κι αλλιώς
κόκκινη;
απ'τον ισθμό
θέλω να σε δω
κρεμασμένο ανάποδα
κωλόμπατσε
το φάντασμα της ελευθερίας
έρχεται πάντα με το μαχαίρι στα δόντια
Το αποκορύφωμα της κοινωνικής καταπίεσης είναι να σε πυροβολούν στο ψαχνό.
Όλες οι βγαλμένες από το οδόστρωμα πέτρες που έπεσαν στις ασπίδες των μπάτσων ή στις προθήκες των ναών του εμπορεύματος, όλα τα φλεγόμενα μπουκάλια που χάραξαν μια τροχιά στο νυχτερινό ουρανό, όλα τα οδοφράγματα που στήθηκαν στους δρόμους της πόλης, χωρίζοντας τις δικές μας περιοχές από τις δικές τους, όλοι οι κάδοι των καταναλωτικών σκουπιδιών που, χάρη στη φωτιά της εξέγερσης, από Μηδέν έγιναν Κάτι, όλες οι γροθιές που υψώθηκαν κάτω απ’ το φεγγάρι, είναι τα όπλα που δίνουν σάρκα, αλλά και πραγματική δύναμη, όχι μόνο στην αντίσταση, αλλά και στην ελευθερία. Και είναι ακριβώς η αίσθηση της ελευθερίας που εκείνες τις στιγμές αποτελεί τελικά το μόνο στο οποίο αξίζει να στοιχηματίσουμε: η αίσθηση των λησμονημένων παιδικών πρωινών όπου όλα μπορούν να συμβούν γιατί είμαστε εμείς, ως δημιουργικά ανθρώπινα όντα, που έχουμε ξυπνήσει, όχι οι κατοπινές αποδοτικές ανθρωπομηχανές του υπηκόου, του εκπαιδευόμενου, του αλλοτριωμένου εργάτη, του ιδιοκτήτη, του οικογενειάρχη. Η αίσθηση ότι αντιμετωπίζεις τους εχθρούς της ελευθερίας - ότι πια δεν τους φοβάσαι.
Έχουν επομένως σοβαρούς λόγους να ανησυχούν όσοι θέλουν να συνεχίσουν να κάνουν τη δουλειά τους, σαν μην τρέχει τίποτα, να μην έτρεξε τίποτα ποτέ. Το φάντασμα της ελευθερίας πάντα έρχεται με το μαχαίρι στα δόντια, με την βίαιη διάθεση να σπάσει τις αλυσίδες, όλες τις αλυσίδες, που μετατρέπουν τη ζωή σε μιαν άθλια επαναληπτικότητα, χρήσιμη για την αναπαραγωγή των κυρίαρχων κοινωνικών σχέσεων. Από το Σάββατο της 6ης Δεκέμβρη οι πόλεις αυτής της χώρας, όμως, δεν λειτουργούν κανονικά: δεν έχει shopping therapy, ανοιχτούς δρόμους για να πάμε στη δουλειά μας, ειδήσεις για τις επόμενες πρωτοβουλίες ανάκαμψης της κυβέρνησης, ανέμελο zapping στις lifestyle εκπομπές, βραδινές τσάρκες με το αμάξι γύρω από το Σύνταγμα, κλπ., κλπ., κλπ. Αυτές οι μέρες και οι νύχτες δεν ανήκουν στους εμπόρους, στους τηλεσχολιαστές, στους υπουργούς, και στους μπάτσους. Αυτές οι μέρες και οι νύχτες ανήκουν στον Αλέξη!
Ως σουρρεαλιστές βρεθήκαμε απ’ την αρχή στο δρόμο, μαζί με χιλιάδες άλλους εξεγερμένους και αλληλέγγυους ανθρώπους, γιατί ο σουρρεαλισμός γεννήθηκε με την ανάσα του δρόμου, και δεν σκοπεύει ποτέ να την εγκαταλείψει. Μετά την μαζική αντίσταση στους κρατικούς δολοφόνους η ανάσα του δρόμου έχει γίνει ακόμα πιο ζεστή, ακόμα πιο φιλόξενη, ακόμα πιο δημιουργική. Δεν μας αναλογεί η αρμοδιότητα να προτείνουμε μια γραμμή στο κίνημα. Αναλαμβάνουμε, ωστόσο, την ευθύνη του κοινού αγώνα, γιατί είναι αγώνας για την ελευθερία. Χωρίς να είμαστε υποχρεωμένοι να συμφωνούμε με όλες τις πτυχές ενός τέτοιου μαζικού φαινομένου, χωρίς να είμαστε θιασώτες του τυφλού μίσους, και της βίας για τη βία, δεχόμαστε ότι το φαινόμενο αυτό δικαίως υπάρχει.
Να μην αφήσουμε αυτήν την φλεγόμενη πνοή της ποίησης απλά να εκτονωθεί ή να σβήσει.
Να την μετατρέψουμε σε μια συγκεκριμένη ουτοπία: για την αλλαγή του κόσμου και την αλλαγή της ζωής!
Καμιά ειρήνη με τους μπάτσους και τ’ αφεντικά τους!
Όλοι στους δρόμους!
Όσοι δεν μπορούν να συναισθανθούν την οργή ας το βουλώσουν!
Υπερρεαλιστική Ομάδα Αθήνας, Δεκέμβρης 08
Εκτός από την εστέτ υπερρεαλιστική ποιητική απόσυρση υπάρχει και ο μαχόμενος λόγος του Αναγνωστάκη που απαντάει στον Εγγονόπουλο
Και μην ακούσω τίποτα περί σοσιαλιστικού ρεαλισμού!!!
Στον ΝΙΚΟ Ε... 1949
Φίλοι
Που φεύγουν
Που χάνονται μια μέρα
Φωνές
Τη νύχτα
Μακρινές φωνές
Μάνας τρελής στους έρημους δρόμους
Κλάμα παιδιού χωρίς απάντηση
Ερείπια
Σαν τρυπημένες σάπιες σημαίες.
Εφιάλτες
Στα σιδερένεια κρεβάτια
Όταν το φως λιγοστεύει
Τα ξημερώματα.
(Μα ποιος με πόνο θα μιλήσει για όλα αυτά;)
προς spatharisk:
συγγνουώμη, αλλά ου αιμουφιλουποιημένους καβάφ'ς απαντά καλύτερα στουν εγγουνόπουλ' απ ούτι ου αναγνουστάκ'ς.
Και εξάλλου, τι να κλάσει ου Αναγνουστάκ'ς στουν Ηγγουνόπουλ' του Μπουλιβάρ και του Αρκησίλα;
Η οργή δεν κόπασε..
συ όμως βιάζεσαι να τη μετουσιώσεις σε λόγο
πιο συναίσθημα έχει ευθύνη και χρέος να γίνει λογικό;
μη του καθρεφτίζεις τη δική σου τρεμάμενη ορμή, φίλε μου
το φόβο σου μη διαψευθούν οι ελπίδες μας,
μη βια-ζεσαι
αφέσου στο φόβο σου και αν ..
τόσο σε πνίγει μη τα βάζεις με τους ποιητές αλλά
με την ουσία της οργής, της δύναμης που πεθαίνει μόλις ακούσει τη φωνή της....
Με το μπαμπάκι του θανάτου
αχόρταγο
Ανοίγει μια μεγάλη τρύπα
στο φεγγάρι
Ένα παιδί πεθαίνει
Σα μεγάλα μαύρα μυρμήγκια
μια πομπή-κηδεία στο φεγγάρι
Ένα άλλο παιδί
ρίχνει μια πέτρα
και σπάζει το φεγγάρι
Μίλτος Σαχτούρης
σκέφτομαι το πόσο μ' άρεσαν τα λόγια σου- τα είδα λίγο καθυστερημένα είν' η αλήθεια, ήσσονος σημασίας γεγονός, διότι στην ούσια τους παραμένουν αναλλοίωτα στο πέρασμα των ημερών. σκέφτομαι ακόμα πως δεν υπάρχουν ποιητές, έχουν πεθάνει ή έχουν φύγει, καιρό τώρα, μας έχουν εγκαταλείψει στην άτεγκτη καθημερινότητα αυτών των πόλεων, να δρέπουμε τις δάφνες της τρομακτικής συλλογικής μας απάθειας. δεν υπαρχουν ποιητές- μας άφησαν κάτι κιτρινισμένα φύλλα, σελίδες ορφανές και μόνες, που δεν πετάν στον ουρανό, τις αναμοχλεύουν μοναχά κάτι αεράκια, αδύναμα σαν τις ανάσες των θνησκόντων.
διαβάζοντας τα λόγια σου όμως, σαν να ξεκίνησε μια ελπίδα. peut etre.
Δημοσίευση σχολίου