ήτανε λέει ένα χωριό πάνω στο βουνό / και οι κάτοικοί του δούλευαν όλοι μαζί χαρούμενοι κι ευτυχισμένοι/ και αποφάσιζαν όλοι μαζί για τις ζωές τους / και ζούσανε σε κάτι πανέμορφα πέτρινα σπίτια / και τα είχανε όλα για όλους και τίποτα για αυτούς / και δεν υπήρχαν πουθενά τηλεοράσεις, ούτε δημοσιογράφοι, ούτε ανακριτές / και έπειτα ξύπνησα /
Σηκώθηκα από το κρεβάτι και βγήκα έξω. Είχα φτάσει την προηγούμενη νύχτα στο χωριό και ήταν όλα θεοσκότεινα. Τώρα λοιπόν, το έβλεπα για πρώτη φορά στο φως της ημέρας.
Αυτό που αντίκρυσα, δεν με απογοήτευσε καθόλου.
Έτσι ξεκίνησε η πρώτη μου μέρα στη Lakabe, μια αυτοδιαχειριζόμενη κοινότητα στην κοιλάδα του Arce, στη Navara, επαρχία της Χώρας των Βάσκων. Ιδρύθηκε στις 21 Μαρτίου του 1980, όταν κάποιοι τολμηροί έποικοι αποφάσισαν να καταλάβουν τα μισογκρεμισμένα σπίτια του εγκαταλειμένου από το 1961 χωριού. Βρίσκεται σε υψόμετρο 600 μέτρων, κάτω από το βουνό Elke, λίγο πριν τα Πυρηναία.
Στη Lakabe ζουν μόνιμα περίπου 40 άνθρωποι (ανάμεσά τους 12 παιδιά). Το χωριό έχει 10 μεγάλα σπίτια, τα οποία έχουν τα δικά τους ονόματα (μια απλή τεχνική για να αποφεύγεται το προσωποκεντρικό "το σπίτι του τάδε"). Λειτουργεί με γενική συνέλευση, που αποφασίζει με ομοφωνία. Στη συνέλευση μπορεί να γίνει μέλος ο καθένας και η καθεμία αρκεί να περάσει ένα μεγάλο διάστημα (γύρω στους 12 μήνες) ζώντας εκεί και δοκιμάζοντας τη σχέση του με την κοινότητα.
Η Lakabe έχει τη δική της οικονομία. Έχει δικές της παραγωγικές μονάδες, με βασικότερη ένα αρτοποιείο, το οποίο πουλάει ψωμί στα γύρω χωριά και σε κάποια πρατήρια στην Pamplona, την κοντινότερη μεγάλη πόλη, εξασφαλίζοντας ένα σχετικά μεγάλο και σταθερό έσοδο για την κοινότητα.
Οι κάτοικοι της Lakabe δεν έχουν προσωπικές περιουσίες. Όλες οι ανάγκες εξυπηρετούνται από την κοινοτική περιουσία. Για να πω την αλήθεια, άμα με ρωτήσετε πώς καταφέρνουν και ρυθμίζουν τις προσωπικές τους ανάγκες σε σχέση με τις συλλογικές, πραγματικά δεν ξέρω να σας πω. Αλλά κάπως θα τα καταφέρνουν, τι στο διάολο, τριάντα χρόνια λειτουργίας είναι αυτά...
Η Lakabe είναι αυτόνομη ενεργειακά. Παράγει ενέργεια με φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες και υδρογεννήτριες. Αξιοποιεί τα οργανικά απόβλητα (είναι βέβαια λίγο πίκρα το χέσιμο στις ειδικές τουαλέτες/συλλέκτες ΕΞΩ από τα σπίτια, αλλά μην τα θέλουμε και όλα δικά μας!). Τα δύο από τα πέντε αυτοκίνητα της κοινότητας (τα οποία χρησιμοποιούνται όσο λιγότερο γίνεται) καίνε αποκλειστικά χρησιμοποιημένο τηγανόλαδο, και γεμίζουν τα ρεζερβουάρ τους από ένα ιδιότυπο "βενζινάδικο" στην άκρη του χωριού. Η χρήση της γης και η εκτροφή των ζώων γίνεται με απόλυτο σεβασμό στο οικοσύστημα, το ίδιο και η υλοτόμηση που εξασφαλίζει τα ξύλα της θέρμανσης.
Οι κάτοικοι της Lakabe μοιράζονται μια κοινωνικότητα "υπερβολικά" αληθινή. Η συνύπαρξή τους είναι δεμένη με την καθημερινότητα και προσαρμοσμένη πάνω σε πραγματικές ανάγκες: Τρώνε όλοι μαζί κάθε μεσημέρι [στη 1:30], δουλεύουν μαζί σε μικρές ή μεγάλες ομάδες, συζητούν, συναποφασίζουν, γλεντάνε.
Στη Lakabe είναι δύσκολο να μιλήσεις για ελεύθερο χρόνο. Όπως είναι δύσκολο να μιλήσεις και για χρόνο εργασίας. Ο χρόνος είναι συνεχής και ρευστός, θα μπορούσε κάποιος να πει ότι οι κάτοικοι της Lakabe δουλεύουν ασταμάτητα... Ταυτόχρονα όμως θα μπορούσε να πει και ότι δεν δουλεύουν ποτέ.
---------------
Μόνο μερικές μέρες έμεινα στη Lakabe.
Είδα χίλια δύο πράγματα και άλλα τόσα σκέφτηκα.
Βέβαια, το ομολογώ πως το παράδειγμα μιας τέτοιας κοινότητας, φαντάζει κάπως μοναστικό. Ίσως πάλι να μη φαντάζει απλώς, αλλά να είναι. Ειδικά για τον μέσο κάτοικο του αστικού κέντρου που έχει και πέντε ανησυχίες για τον κοινωνικό ανταγωνισμό και προσπαθεί να τις λύσει με συλλογικοποίηση της δράσης του (για ποιον να μιλάω άραγε;) όλα αυτά μπορούν να φαίνονται σαν εναλλακτική απόδραση από τον πραγματικό κόσμο, σαν απόπειρα φυγής από την Ιστορία.
Πάντως οι κάτοικοι της Lakabe δεν χαρακτηρίζονται από αναχωρητισμό. Είναι ζωντανά πολιτικά υποκείμενα με πολλά ενδιαφέροντα και ανησυχίες. Στις προτεραιότητές τους βρίσκονται τα ζητήματα του φύλου, τα περιβαλλοντικά καθώς και τα ζητήματα γύρω από τον τρόπο λήψης των αποφάσεων (αυτονόητο) . Επί σειρά ετών στο παρελθόν, η Lakabe υπήρξε πυλώνας των τοπικών αγώνων ενάντια στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Και τον τελευταίο καιρό, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα σχέδιο δικτύωσης των κατειλημμένων χωριών της περιοχής (συνολικά 4 τον αριθμό) αλλά και σύνδεσης με κόσμο στην πόλη, με σκοπό την αλληλοϋποστήριξη τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο.
--------
Το ξέρω πως όσο και να το γυροφέρνω/ όσο και να προσπαθώ να το αποφύγω/ δεν μπορώ παρά να έρθω αντιμέτωπος/ με το αδυσώπητο ερώτημα - εκδίκηση του αναγνώστη:
"Καλά μας τα είπες ρε Αιμόφιλα.
ΕΣΥ όμως θα έμενες στη Lakabe;"
Πρέπει να είμαι ειλικρινής.
Αλίμονο, όχι.
Ίσως να φταίει η εξάρτηση από τη ζωή στην πόλη, οι φιλικές και συντροφικές σχέσεις, ο τρόπος που έχω επιλέξει για την πολιτική παρέμβαση. Ίσως πάλι να είναι απλώς και μόνο αυτή η γαμημένη αίσθηση ότι "όλα εδώ παίζονται"...
Όχι, δεν μπορώ να ζήσω στη Lakabe.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορώ να την ονειρεύομαι! Ότι δεν μπορώ να ονειρεύομαι άλλες ποιότητες. Για την εργασία, τις σχέσεις, την ιδιοκτησία.
Όταν ήμουνα μικρός, ήθελα να γίνω αστροναύτης. Το ίνδαλμά μου ήταν ο Αλεξέι Λεόνοφ, ο πρώτος άνθρωπος που βγήκε από το διαστημόπλοιό του και αιωρήθηκε στο διάστημα.
Στο πρώτο ταξίδι που θυμάμαι με αυτοκίνητο (από τη Βέροια στο Μακροχώρι), ζαλίστηκα τόσο πολύ, που έβγαλα τα έντερά μου τρεις φορές.
Η μαμά μου με πήρε αγκαλιά και μου εξήγησε πως αν ζαλίζομαι στο αυτοκίνητο, πρέπει να ξέρω ότι στο διαστημόπλοιο θα είναι πολύ χειρότερα.
Και έτσι το όνειρο της κατάκτησης του διαστήματος πέθανε.
Αφήστε, χάλι μαύρο η Μεγάλη Εβδομάς, με ρήμαξε ο πυρετός, τελικά σούρθηκα και στο νοσοκομείο για εξετάσεις και μου βρήκανε που λέτε έναν δείκτη στα ύψη, εντάξει ξέρω τι θα μου πείτε, και να η δικτατορία του μέσου όρου, και να το ψέυδος των μετρήσεων, και να η θετικοποίηση της ιατρικής και αλλιώς μας τά'λεγε ο Ιβάν Ίλιτς, αλλά ρε παιδιά αυτός ο δείκτης που σας λέω ("κρεατινοφωσφοκινάση"είναι το βαφτιστικό του, οι φίλοι τον φωνάζουν CPK) έχει φυσιολογικές τιμές 38-174 U/L κι εγώ είχα 821!!! Εκ των υστέρων έμαθα ότι τέτοιες αυξημένες τιμές παρουσιάζονται σε τρεις περιπτώσεις: α) στα νεογέννητα β) μετά από εμφράγματα γ) μετά από εξαιρετικά μεγάλη σωματική καταπόνηση.Αποκλείοντας με αυταπάρνηση και για ευνόητους λόγους τις δύο πρώτες περιπτώσεις, κατέληξα στην τρίτη. Φεύγω λοιπόν αγαπητοί μου και αγαπητές μου, φεύγω ταξιδάκι αναψυχής, σας αφήνω γεια και θα τα πούμε από την άλλη εβδομάς (δια παν ενδεχόμενον παίρνω μαζί και τον γιατρό μου...)
Δεν μπορώ όμως να σας αφήσω έτσι! Σας έχω λοιπόν ένα σούπερ πακετάκι μελέτης και ανάπτυξης των αισθητηρίων σας, από αυτά τα πακετάκια που μόνο το aimof.blogspot.com ξέρει να προσφέρει στο αναγνωστικό του κοινό.
ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΠΑΚΕΤΟ του aimof.blogspot.com
(ή πώς να περάσετε ευχάριστα τις υπόλοιπες φριχτές διακοπές του Πάσχατος, ασκώντας ταυτόχρονα την κριτική σας σκέψη και καλλιεργώντας την προσωπικότητά σας)
Διαβάστε την "Κατήχηση του Επαναστάτη" του Σεργκέι Γκενάντιεβιτς Νετσάγιεφ , καθώς και την απάντηση του Μιχαήλ Μπακούνιν (προτείνω Εκδόσεις Πανοπτικόν, σε μετάφραση Ζ.Σαρίκα). Πάρ'τε μια γεύση για να σας ανοίξει η όρεξη (σ.σ. η μετάφραση είναι από άλλη έκδοση αλλά τέλος πάντων αυτήν βρήκα πρόχειρη για copy-paste)
Η σχέση του επαναστάτη προς τον εαυτό του (αποσπάσματα)
- Ο επαναστάτης είναι ένα άνθρωπος καταδικασμένος… Δεν έχει δικά του ενδιαφέροντα, υποθέσεις, αισθήματα, εμμονές, ιδιοκτησία, δεν έχει καν δικό του όνομα. Όλα αυτά έχουν απορροφηθεί από το μοναδικό και αποκλειστικό του ενδιαφέρον, από τη μοναδική του σκέψη, το μοναδικό του πάθος – την επανάσταση[...] - Περιφρονεί την κοινή γνώμη. Περιφρονεί και μισεί την καθεστηκυία κοινωνική ηθική σε όλες τις εκφάνσεις και εκδηλώσεις της. Ηθικό για αυτόν είναι εκείνο που συμβάλλει στο θρίαμβο της επανάστασης. Ανήθικο και εγκληματικό είναι κάθε τι που στέκεται εμπόδιο στο θρίαμβο αυτό[...] - Είναι αυστηρός με τον εαυτό του, αυστηρός και με τους άλλους. Κάθε ευγενικό και μαλθακό αίσθημα συγγένειας, φιλίας, έρωτα, ευγνωμοσύνης και ιδιαίτερα τιμής θα πρέπει να παραμεριστούν από το μοναδικό, ψυχρό πάθος για την επαναστατική υπόθεση. Για τον επαναστάτη υπάρχει μόνο μια τρυφερότητα, μόνο μια παραμυθία, μία ανταμοιβή και ικανοποίηση: η επιτυχία της επανάστασης. Μέρα και νύχτα θα πρέπει να κάνει μόνο μια σκέψη, να έχει στο μυαλό του ένα και μόνο στόχο: την ανελέητη καταστροφή. Επιδιώκοντας την επίτευξη του στόχου αυτού, με ψυχρότητα και συνέπεια, θα πρέπει να είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμος να σκοτωθεί και να σκοτώσει με τα ίδια του τα χέρια όλα όσα στέκονται εμπόδιο. - Η φύση του πραγματικού επαναστάτη αποκλείει κάθε είδους ρομαντισμό, κάθε ευαισθησία, έκσταση και πάθος. Αποκλείει μάλιστα το προσωπικό μίσος και την εκδίκηση. Το επαναστατικό πάθος, από τη στιγμή που θα γίνει η καθημερινότητά του, ανά πάσα στιγμή πρέπει να συμφωνεί με τον ψυχρό υπολογισμό. Παντού και πάντα θα πρέπει να είναι όχι εκείνο που του υπαγορεύουν οι προσωπικές του προτιμήσεις, αλλά εκείνο που του υπαγορεύει το γενικό συμφέρον της επανάστασης.
-------------------------------------
Πρόταση 2η
Ακούστε τα παρακάτω τραγούδια από την Ωχρά Σπειροχαίτη (ξέρω, την έχω ρημάξει στο προμόσιον τελευταίως, αλλά τι να κάνεις...). Η σειρά που παραθέτω είναι η προτεινόμενη αλλά μη διστάσετε να αυτοσχεδιάσετε!
